Không ít hoài nghi đã được đặt lên vai của Sousa trong những ngày đầu ông tới Fiorentina, không chỉ bởi sức ép của một HLV mới đơn thuần, mà còn bởi hình bóng của người tiền nhiệm Vicenzo Montella. Song Sousa không quá quan tâm tới điều đó. Ông nhanh chóng xây dựng đội bóng dựa trên nền tảng cực tốt mà Montella đã để lại thay vì phủ nhận công lao của người tiền nhiệm. Fiorentina của Sousa vẫn chơi 3 hậu vệ nhưng cách vận hành cả đội bóng có sự thay đổi lớn so với thời của “Tiểu phi cơ”.

Sousa không giấu giếm sự ngưỡng mộ với Zdenek Zeman, nhà cầm quân lập dị người CH Czech. Tuy nhiên, Sousa đủ tỉnh táo và khôn ngoan để nhìn nhận ra vấn đề của Zeman. Ông chỉ tiếp thu tư tưởng tân tiến của cựu HLV Roma và Lazio trong cách tấn công đồng thời cải biên chúng. “Đội bóng của tôi dữ dội hơn Zeman”, Sousa nói trong cuộc phỏng vấn hồi đầu mùa.

• Thống kê kết quả xsmb tuần vừa qua

Fiorentina của Sousa đã chơi đúng như thế thật. Và hơn nữa, còn thành công. Với sơ đồ 3-4-2-1 đầy mới lạ, Fio của Sousa đã “làm gỏi” hoàn toàn những đối thủ trong nửa đầu mùa giải với lối đá pressing ấn tượng ở giữa sân. Fio đã thắng 12/19 trận trong giai đoạn lượt đi, với đỉnh cao là chiến thắng 4-1 trước Inter ngay trên sân Giuseppe Meazza, vươn lên ngôi đầu BXH lần đầu tiên kể từ năm 1999. Đó là thời Gabriel Batistuta, Rui Costa vẫn còn tung hoành.

Điểm đặc biệt lớn trong thông tin của Sousa là việc sử dụng hai tiền vệ tấn công để gây áp lực cực lớn tới hai tiền vệ phòng ngự của đối thủ. Chính sự cải tiến lớn về mặt chiến thuật này đã giúp Fiorentina luôn áp đảo về quân số ở giữa sân. 3 hậu vệ của Fiorentina cũng luôn sẵn sàng dâng cao để vô hiệu hóa phần lớn cầu thủ tấn công của đối thủ (khi đó đã ở trong tư thế việt vị), tối đa hóa lợi thế về mặt quân số khi triển khai tấn công, phản công.

2/3 số bàn thắng trong mùa giải này của Fiorentina tới từ những tình huống chống phản công, khởi nguồn từ những pha phán đoán cắt bóng của các trung vệ. Một minh chứng cho thấy việc tạo sức ép của Sousa có giá trị tới mức nào.

Dĩ nhiên, câu chuyện này không thể kéo dài được quá lâu. Các cầu thủ Fio bắt đầu dính những chấn thương, mất phong độ, kèm theo việc các HLV tại Serie A dần tìm ra những kẽ hở của cách đá này (hai hậu vệ biên dâng quá cao, gần như không thể tham gia phòng ngự khi bị phản công). Fio của Sousa dần sa sút trong nửa cuối mùa giải, chỉ thắng 5/18 trận tính tới lúc này. Họ không thể giành Scudetto, đành tạm hài lòng với suất tham dự Europa League mùa tới.

• Theo dõi lich euro 2016 đầy đủ , nhanh chóng nhất

Những hạn chế về mặt lực lượng đã khiến Sousa không thể giúp Fiorentina theo đuổi các danh hiệu trong mùa giải này. Yếu tố khách quan đó cũng đang che mờ đi tài năng của Sousa. Những nhà chuyên môn dần nhìn Sousa dưới lăng kính hoài nghi. Họ cho rằng ông chỉ là một hiện tượng kiểu như Andrea Stramaccioni, trẻ, nhiệt huyết, nhưng chưa đủ chín chắn để làm được một điều lớn lao.

Diego Simeone có là một HLV xuất sắc? Có lẽ 100% người được hỏi dù không muốn cũng sẽ phải thừa nhận tài năng của El Cholo. Song Simeone cũng từng bị ghẻ lạnh tại Serie A. Nhà cầm quân người Argentina từng dẫn dắt Catania 18 trận từ tháng 1/2011 tới tháng 5/2011, giúp đội bóng này hòa Juventus, thắng cả Roma, và trụ hạng thành công.

Song chiến tích đó không gây được bất kỳ sự chú ý nào tại Italia, tất cả đều coi Simeone như các HLV chuyên “chữa cháy” khác. Inter chọn Gian Piero Gasperini để bắt đầu hành trình mới, Roma chọn Luis Enrique, Juve chọn Antonio Conte. Simeone sau đó quay trở lại Argentina, huấn luyện Racing Club trước khi sang Atletico Madrid vào cuối năm 2011, và trở thành nhà cầm xuất sắc bậc nhất lục địa già ở thời điểm hiện tại.

Sousa của Fiorentina đang khiến tất cả phải nhớ tới Simeone ở tài năng và cả sự ghẻ lạnh đó. Thứ tư tưởng cách tân mà Sousa đưa ra tại Fio, nâng tầm đội bóng này tới một đẳng cấp khác biệt hoàn toàn với phần còn lại (dù chỉ trong thời gian ngắn) là đủ để cho thấy tiềm năng của ông lớn ra sao.

• Trực tiếp lịch thi đấu bong da 24h các trận cầu đỉnh cao

Nếu Sousa kết thúc như Simeone, tức rời Fio để xây dựng tương lai tại đội bóng khác, thì rất có thể chỉ vài năm nữa, một đại gia nào đó tại Serie A lại phải ra sức chèo kéo Sousa khi ấy đang ở tốp đầu lục địa già. Giống như cách Inter đang làm với Simeone ở hiện tại.